Alfabet nowozelandzki A jak ...

Aotearoa 

Nazwa Nowej Zelandii w języku maoryskim, której prawdziwe znaczenie często można znaleźć jedynie w mitologicznej historii. Na nazwę składają się dwa lub trzy słowa: Aotea and roa lub Ao tea and roa. 

Pomimo wielu tłumaczeń entomologii słowa najbardziej popularnym jest nawiązanie do pierwszych osadników maoryskich, którzy nazwali Wyspy jako kraj "długiej białej chmury".

Ao - chmura, dzień, brzask, światlo dnia

Tea - jasny, biały

Roa - długi

Z racji wybitnie wyspiarskiego charakteru Nowej Zelandii i wysokich wulkanicznych gór, dosyć często nad Wyspami (początkowo nazwa dotyczyła tylko Wyspy Północnej) zalegają  duże formacje chmur.

Chmury nad Wyspą Północą z promu

Dlatego też kiedy po raz pierwszy maoryscy podróżnicy (mityczny Kupe i żona Hine-te-aparangi) zbliżyli się do Nowej Zelandii migrując z wysp Pacyfiku zauważali w oddali szczególnie grube i białe chmury.

Kupe zwrócił uwagę na to zjawisko i powiedział: "Na pewno jest to znak ziemi", a jego żona, Hine-te-aparangi, zawołała: "On ao! On ao" (chmura! chmura!).

Później Kupe postanowił nazwać ląd według słów żony i w ten sposób jeszcze raz się potwierdziło, że "żony zawsze mają rację" – jak mądrze zauważył Pan Stanisław z polskiej ambasady w Wellington.

Antypody

Antypody (gr.αντίποδες (antipodes) - "naprzeciw stopy") – punkt na powierzchni Ziemi, który w stosunku do określonego punktu jest położony dokładnie po drugiej stronie planety, tj. na drugim końcu jej średnicy.


Zamiast lecieć na koniec świata i spędzić w podróży średnio 35 h teoretyczna droga wiedzie na skróty przez środek Ziemi. Prawie dokładnie naprzeciw stolicy Nowej Zelandii na północnej półkuli jest położony Madryt:

Nowa Zelandia w Europie - mapa równoległa

Nowa Zelandia jako pierwszy większy kraj na świecie wita każdy nowy dzień (+12h dla Warszawy więc łatwo policzyć godzinę). Do linii zmiany daty jest tylko kilkaset kilometrów.

Przez kilka godzin giełda papierów wartościowych w Wellington jest jedyną giełdą działającą w nowej sesji, a później "otwiera się" Sydney i Tokio.Giełda to bardzo niepozorny budynek na bulwarze portowym w Wellington (o jego wykorzystaniu świadczą "przemykające" notowania na frontonie). 

Obok - w budynku z czerwonej cegły - jest za to bardzo dobra i modna piwiarnia z balkonu, której obserwowaliśmy sztuczne ognie - Guy Fawkes Fire na 4 listopada ;) 

Pinta piwa to w zależności od rodzaju 8-12 NZD. Jednak nie ma Guinessa - tylko lokalne nowozelandzkie, a o wolnym miejscu w weekend można zapomnieć.

Arrowtown

Pewnego słonecznego poranka w maju 1861 niejaki Jack Tewa - pasterz owiec na Wyspie Południowej niedaleko Queenstown - poszedł nad rzekę Arrow i znalazł samorodek złota. 

Rzeka Arrow kryła jedno z najbogatszych na świecie złóż złota aluwialnego.

Choć próbowano zachować tajemnicę odkrycia złota w Nowej Zelandii do ​​końca 1862 roku ponad 1.500 górników koczowało nad rzeką, których efektem pracy było 12000 uncji (340 kg) złota przetransportowanego pod eskortą styczniu 1863 roku.

Tak zaczęła się nowozelandzka „gorączka złota” w Nowej Zelandii. W szczytowym okresie lat 60. i 70. XIX wieku aż 7000 osób szukało tutaj swojego szczęścia poszukując złota. Osadnicy zaczęli budować chatki, domy, kościoły, domy publiczne i kasyna - tak powstała osada Arrowtown. 

W 1865 r. przybyli górnicy z Europy gdyż złoto coraz trudniej można było znaleźć w rzece, co dało początek licznym kopalniom. 

Jednakże zapotrzebowanie na siłę roboczą było tak wielkie, że zaczęto sprowadzać chińskich górników, którzy w warunkach gorszych niż spartańskie stworzyli oddzielną społeczność w Arrowtown pozostając do 1928 roku. 

Chińczycy stanowili 40 proc. górników i wydobywali 30 proc. całości urobku złota.

Obecnie małe miasteczko - położone 20 min drogi od nowozelandzkiego ośrodka sportów zimowych i ekstremalnych Queenstown - przyciąga rzesze turystów zachowując klimat miasta "Dzikiego Zachodu" z poszukiwaczami złota rodem z westernów.

Arthur Pass

Przełęcz na wysokości 920 m n.pm. przez którą przebiega jedna z najbardziej malowniczych dróg na Wyspie Południowej State Highway 73. Przez Alpy Południowe droga łączy zachodnie wybrzeże (Greymouth i Hokitika) ze wschodnim Christchurch (największe miasto Wyspy Południowej).

Widok na Alpy ze State Highway 73 (SH73) jest ulubionym motywem pocztówek z Nowej Zelandii.

Przełęcz była znana Maorysom, którzy wykorzystywali ją jako szlak handlowy nowozelandzkiej odmiany jadeitu (tzw. pounamu). 
Pierwszym europejskim odkrywcą w 1864 r. był Arthur Dudley Dobson, stąd nazwa drogi.

Wysokie standardy bezpieczeństwa w Nowej Zelandii powodują, że jazda jest przyjemnością nie tylko dla pasażerów, ale i kierowcy.

W okresie jesienno-zimowym droga jest albo zamykana albo są specjalne punkty kontrolne dla sprawdzenia czy samochód jest wyposażony w łańcuchy. 

Co ciekawe, na takim punkcie kontrolnym nie tylko sprawdzany jest fakt posiadania łańcuchów, ale też czy kierowca umie je założyć i zdjąć ... cała Nowa Zelandia ;)

Przez przełęcz poprowadzona jest także wciąż funkcjonująca linia kolejowa. Kolej w Nowej Zelandii ma jednak małe znaczenie transportowe i bardziej jest traktowana jako atrakcja dla turystów (scenic rail). 

Generalnie górzyste ukształtowanie terenu i bardzo rozproszone zaludnienie nie sprzyja rozwojowi kolei.

Oczywiście Kiwi dbają o linię kolejową również w okresie zimowym ;)

All blacks

Popularna i oficjalna nazwa reprezentacji Nowej Zelandii w rugby - narodowego sportu kraju Kiwi.

Paradoksalnie nazwa jest wynikiem błędu w druku. Reporter podczas tournée po Wlk. Brytanii w 1905 zachwalał drużynę z Nowej Zelandii, która wygrała 11 października 1905 r. z Hartlepool Clubs 63-0, że grali szybko i silnie jakby drużyna stanowiła „all backs”. W kolejnych miastach reprezentację zaczęto przedstawiać jako „all blacks”, co w końcu podchwyciła reprezentacja rugby i jako swój wyróżnik wszędzie teraz grają jako „czarne koszule” ;)

Oprócz strojów all blacks zawsze na przed meczem odśpiewują i tańczą hakę a właściwe "Ka Mate" – maoryski taniec i śpiew, który ma przejąć strachem przeciwników i pokazać hart ducha zawodników.

Haka w orginale - polecam!

"Ka Mate" zostało stworzone przez legendarnego maoryskiego wodza Te Rauparaha. Te Rauparaha uciekając przed śmiercią z rak wojowników z agresywnego plemienia, skrył się w dziurze w ogrodzie wodza przyjaznego plemienia. Ścigający go wojownicy nigdy go nie znaleźli, a Te Rauparaha po wydostaniu się dziury skomponował "Ka Mate" w podzięce dla wodza, który go ocalił.

Czas na naukę - słowa:

Ka mate! Ka mate! Ka ora! Ka ora!

Ka mate! Ka mate! Ka ora! Ka ora!

Tenei te tangata puhuru huru

Nana nei i tiki mai

Whakawhiti te ra

A upa…ne! Ka upa…ne!

A upane kaupane whiti te ra!

Umieram! Umieram! Żyję! Żyję!

Umieram! Umieram! Żyję! Żyję!

To jest włochaty mężczyzna

Który sprowadził słońce

I sprawił że świeci ponownie

Jeden krok do przodu! i następny krok

I następny krok. Następny …słońce znów świeci.

(za kaluzni.blox)

a tutaj jest układ gestów:

Haka dla Kiwi to coś więcej niż dobra zabawa po maorysku:

Ostatnie pożegnanie żołnierzy

Auckland 

Mimo, że nie jest stolicą, to jest największym miastem Nowej Zelandii. To właściwie jedyne tak duże miasto w tym kraju - mieszka w nim prawie 1,5  mln osób  a więc 35 proc. mieszkańców całego kraju).

O wysokim znaczeniu gospodarczym Auckland świadczy fakt, że większość odwiedzających Nową Zelandię ląduje właśnie w tym mieście na największym lotnisku międzynarodowym w tym kraju. 

Ze względu na położenie w wąskim przesmyku pomiędzy dwoma dużymi zatokami, miasto jest niemal otoczone przez Ocean Spokojny. Z tego też względu Auckland ma największą na świecie liczbę łodzi na jednego mieszkańca.

Każdy podróżnik musi przejechać przez aglomerację, aby zwiedzić najbardziej wysunięte na północ rejony Nowej Zelandii. 

A wieża w Auckland jest najwyższym budynkiem Półkuli Południowej

Miasto jest otoczone pagórkami (podobnie jak Warszawa starami fortami z zaboru rosyjskiego – Fort Wola, Czerniaków, Sadyba etc.). Jednak nie są to zwykłe pagórki lecz pradawne wygasłe wulkany - Mount Eden, Mount Hobson, Mount Albert, One Tree Hill, and Mount Wellington.

W Aucland jest bardzo liczna grupa mieszkańców (12 proc. populacji) z wysp Oceanii przybyłych w poszukiwaniu pracy, więc w mieście łatwo jest można poznać kulturę i obyczaje ludów Pacyfiku oraz ponad 100 języków przez nich używanych.

 i tak oto w Aucland mamy hawajskie klimaty ;)